ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΤΕΚΝΟΥ ΣΕ ΑΛΛΗ ΠΟΛΗ
Σε μία πρόσφατη απόφαση το δικαστήριο έκρινε ότι με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου πρέπει να επιτραπεί στη μητέρα, η οποία ασκεί την αποκλειστική επιμέλεια του ανήλικου τέκνου, να μεταβάλει τον τόπο διαμονής αυτού.
Παρακάτω οι δικηγόροι διαζυγίων του γραφείου μας σας παραθέτουν ορισμένες ενδιαφέρουσες σκέψης της εν λόγω απόφασης του δικαστηρίου:
Κατά τη διάταξη της δεύτερης παραγράφου του άρθρου 1519 ΑΚ «Για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτείται προηγούμενη έγγραφη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά από αίτηση ενός από τους γονείς». Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι ο γονέας που επιθυμεί να προβεί σε σημαντική μετακίνηση μαζί με το παιδί, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, πρέπει να μη δρα μονομερώς αλλά να προσφεύγει προληπτικά στις αρμόδιες αρχές.
Η διαμονή του παιδιού ανήκει στον πυρήνα της γονικής μέριμνας, όπως περιλαμβάνονται η ονοματοδοσία, ο καθορισμός θρησκεύματος και οι σοβαρές ιατρικές επεμβάσεις. Ο γονέας διατηρεί την ελευθερία να αλλάξει τον τόπο διαμονής του αλλά όχι να μεταβάλλει μονομερώς τον τόπο διαμονής του ανήλικου τέκνου, κατά τρόπο ώστε να επηρεάζεται αρνητικά η άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας του άλλου γονέα. H AK 1519 παρ. 2 επιβάλει ένα ανεκτό περιορισμό της ελευθερίας κίνησης και επιλογής της διαμονής του γονέα που έχει την επιμέλεια, λαμβάνοντας υπόψη το δικαίωμα του άλλου γονέα να έχει ομαλή επικοινωνία με το τέκνο.
Για την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης πρέπει να συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις : α) σημαντική μετακίνηση που επηρεάζει ουσιωδώς το δικαίωμα επικοινωνίας, ήτοι να συνεπάγεται αλλαγή του τόπου διαμονής σε σημαντική [χιλιομετρική] απόσταση από την προηγούμενη κατοικία, όπως σε διαφορετική χώρα ή πόλη και β) αδυναμία ή δυσχέρεια ασκήσεως του δικαιώματος επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο [Ι. Βαλμαντώνης, Συνεπιμέλεια και βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, Υπό το φως του Ν.4800/2021, εκδ.2022, σελ. 98-99 βλ. και Κ.Παντελίδου, Το διαζύγιο και οι συνέπειες του, έκδοση 2022, σελ. 385-389].
Ωστόσο, κατά τη κρίση του παρόντος Δικαστηρίου, βαρύνουσα σημασία στην επιλογή της ενάγουσας να μετοικήσει στην Αθήνα έχει η επιθυμία της να συγκατοικήσει με τον σύντροφό της .., με τον οποίο έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, και να δημιουργήσει μαζί του οικογένεια. Το ανήλικο τέκνο των διαδίκων από τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης των γονέων του διαμένει με την ενάγουσα μητέρα του και τα αδέρφια του. Κατά το τρέχον σχολικό έτος 2021-2022 φοιτά στη Γ Τάξη του Δημοτικού και είναι άριστος μαθητής σε όλα τα μαθήματα, όπως τούτο προκύπτει από τον προσκομιζόμενο με επίκληση από τον εναγόμενο έλεγχο προόδου.
Παράλληλα παρακολουθεί μάθημα κρουστών [ντραμς] στο Ωδείο «..» στη πόλη του .. επί της οδού .. και .. [βλ. προσκομιζόμενο με επίκληση από 04.5.2022 πιστοποιητικό σπουδών, στο οποίο αναφέρεται ότι ο ανήλικος είναι συνεπής, επιμελής και άριστος ως προς την εκπαίδευση και την πρόοδό του] και μαθήματα αθλητικής αναρρίχησης στην .. Λέσχη .. [βλ. την προσκομιζόμενη με επίκληση από τον εναγόμενο βεβαίωση παρακολούθησης και προόδου, στην οποία αναφέρεται ότι ο ανήλικος παρουσιάζει πρόοδο στις επιδόσεις και εξέλιξη στις δεξιότητές του]. Η αλλαγή του τόπου διαμονής του ανήλικου δεν πρόκειται να επηρεάσει αρνητικά τις δραστηριότητές του αυτές, τις οποίες μπορεί να συνεχίσει στην Αθήνα. Από το ότι είναι άριστος μαθητής, με σχεδόν μηδενικές απουσίες στο σχολείο (δύο κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2021-2022), με κλίση στη μουσική και ενασχόληση με τον αθλητισμό και δη με το δύσκολο άθλημα της αναρρίχησης, φανερώνει άτομο κοινωνικό και δραστήριο με ευρύτερα ενδιαφέροντα, τα οποία συνιστούν ουσιώδη στοιχεία για την ανάπτυξη μιας υγιούς προσωπικότητας και μαρτυρούν καλή διαπαιδαγώγηση από τους γονείς του …
Κατά την προσωπική επικοινωνία που είχε η Δικαστής, που συγκρότησε το παρόν Δικαστήριο, στις 26 Οκτωβρίου 2021 στο κατάστημα του παρόντος Πρωτοδικείου (γραφείο Προέδρου Υπηρεσίας) με το ανήλικο τέκνο των διαδίκων, το τελευταίο δεν εξέφρασε κάποιο παράπονο σε βάρος της μητέρας του και του συζύγου της…., είπε ότι η συμβίωσή τους είναι αρμονική και εξέφρασε την επιθυμία να διαμένει στην Αθήνα μαζί με τη μητέρα του και τα αδέρφια του. Η επιθυμία του αυτή πηγάζει από την πραγματική του βούληση και δεν συνιστά προϊόν πιέσεων από την ενάγουσα καθότι πρόκειται για άτομο που το διακρίνει η ωριμότητα που συνάδει με την ηλικία του. Συγχρόνως εξέφρασε την επιθυμία να μεταβαίνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα στον .., όπου διαμένει ο πατέρας του, ο παππούς και η γιαγιά του, τους οποίους υπεραγαπά.
Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη ότι το ανήλικο τέκνο των διαδίκων από τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσής τους διέμενε με την ενάγουσα μητέρα του και τα αδέρφια του έχοντας αναπτύξει ισχυρούς συναισθηματικούς δεσμούς μαζί τους, και το γεγονός ότι στο νέο τόπο διαμονής του θα μπορέσει να συνεχίσει τις εξωσχολικές δραστηριότητές του και εφόσον το επιθυμεί να ασχοληθεί και με νέες, χωρίς να εκτιμάται ότι η διακοπή από το σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον θα δυσχεράνει αυτό, καθώς όπως διαπίστωσε από την προσωπική επικοινωνία πρόκειται για ιδιαιτέρως έξυπνο και κοινωνικό παιδί, κρίνει την αλλαγή του τόπου διαμονής επωφελή γι’ αυτό.
Στοιχείο δε που δευτερευόντως έλαβε υπόψη του το Δικαστήριο για τη διαμόρφωση της κρίσης του συνιστά το γεγονός ότι το να συνεχίσει το ανήλικο τέκνο των διαδίκων να διαμένει μόνιμα στον Πύργο θα είχε ως συνέπεια τον αποκλεισμό της ενάγουσας να διαμένει μόνιμα στην Αθήνα μαζί με τον σύζυγό της, με τον οποίο έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και επιθυμεί τη δημιουργία οικογένειας, χωρίς να συντρέχει βάσιμος προς τούτο λόγος.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αγωγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη, να προσδιοριστεί ως τόπος κατοικίας του ανήλικου τέκνου των διαδίκων η κατοικία της ενάγουσας μητέρας του στο.. Αττικής ή οποιοσδήποτε Δήμος του Νομού Αττικής στον οποίο αυτή επιλέξει να έχει κατοικία στο μέλλον και να ρυθμιστεί το δικαίωμα της επικοινωνίας του εναγομένου με το ανήλικο τέκνο του, το οποίο η ενάγουσα πρέπει να παραδίδει η ίδια στην οικία του εναγομένου στην Τοπική Κοινότητα .. του Δήμου .. κατά την έναρξη του χρόνου επικοινωνίας και να παραλαμβάνει αυτό η ίδια από την ανωτέρω οικία κατά τον χρόνο λήξης του δικαιώματος επικοινωνίας, καθώς και να απειληθεί αυτεπαγγέλτως, κατά τη διάταξη του άρθρου 950 παρ. 2 ΚΠολΔ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 61 του Ν. 4842/2021, σε βάρος της ενάγουσας, σε περίπτωση που παρεμποδίσει το δικαίωμα επικοινωνίας του εναγόμενου με το τέκνο τους, για εκάστη παράβαση, προσωπική κράτηση διάρκειας δύο [2] μηνών και χρηματική ποινή τετρακοσίων ευρώ [400,00 €], κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας. Η απόφαση ως προς τη καταψηφιστική διάταξή της πρέπει να κηρυχθεί προσωρινά εκτελεστή και να καταδικαστεί ο εναγόμενος σε μέρος των δικαστικών εξόδων της ενάγουσας, λόγω της εν μέρει νίκης και ήττας αυτής και ανάλογα με την έκταση αυτής [ ΚΠολΔ 178, 191 παρ. 2 ΚΠολΔ], όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό της παρούσας.